Buhar kazanı içerisinde su gibi sıvıların kaynatılarak buhar haline dönüşmesini sağlayan sisteme denir. Ortaya çıkan buhar ise buharla çalışan makinelerde kullanılmaktadır.

Ortaya çıkan buhar kazanın içerisinde bulunan sudan çok daha fazla bir hacim kaplar. Su’dan ortalama 1500 ila 2000 katı arasında bir hacimle yer kaplar. Suyun buharlaşması için 100 derecenin üzerinde olması gerekir. Kazan içerisinde biriken basınç çok yüksektir. Bu basınç kazan içerisindeki emniyet subabı ile kontrol edilir. Yüksek basınçla çalışan bu sistemlerin kontrolleri de yapılmalıdır. Buhar kazanı sisteminde bulunan tüm ekipmanların periyodik kontrolleri standartlarda belirtilen sürelerde yapılmalıdır.

Yönetmelik

2. Periyodik kontrole tabi iş ekipmanları

2.1. Basınçlı kap ve tesisatlar

  • 2.1.1. Basınçlı kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yapılması esastır. Bu testler, standartlarda aksi belirtilmediği sürece işletme basıncının 1,5 katı ile ve bir yılı aşmayan sürelerle yapılır. Ancak iş ekipmanının özelliği ve işletmeden kaynaklanan zorunlu şartlar gereğince hidrostatik test yapma imkânı olmayan basınçlı kaplarda hidrostatik test yerine standartlarda belirtilen tahribatsız muayene yöntemleri de uygulanabilir. Bu durumda, düzenlenecek periyodik kontrol raporlarında bu husus gerekçesi ile birlikte belirtilir.
  • 2.1.2. Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri, 22/1/2007 tarihli ve 26411 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği, 31/12/2012 tarihli ve 28514 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Taşınabilir Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği ve 30/12/2006 tarihli ve 26392 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Basit Basınçlı Kaplar Yönetmeliğinde yer alan ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmayan hususlar saklı kalmak kaydıyla ilgili standartlarda belirtilen kriterlere göre yapılır.
  • 2.1.3. (Değişik:RG-23/7/2016-29779) (2) Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri, makine mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Söz konusu periyodik kontrollerde tahribatsız muayene yöntemlerinin kullanılması durumunda, bu yöntemler sadece TS EN ISO 9712 standartına göre eğitim almış mühendisler, teknik öğretmenler, teknikerler veya yüksek teknikerler tarafından uygulanabilir.

Kontrol süreleri ve Standartları

basınçlı kap ve tesisatın periyodik kontrol süreleri ve standartlarına baktığımızda buhar kazanları TS 2025, TS EN 12952-6 ve TS 377-5 EN 12953-5 standartlarında belirtilmemişse periyodik kontrol süreleri 1 yıl dır.

Femko, uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği bu kontroller sonucu tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya tehlikeli durumları rapor halinde sizlere sunarak, olası bir tehlikeli olayın engellenmesi ve yasal gerekliliklerinizi sağlamanız adına sizlere yardımcı olmaktadır.

Devamı

Hava tankı dışarı çıkarttığı yerden havayı emerek kendi içinde depolamaya yarayan ve daha sonra bu havayı çok güçlü bir basınçla dışarı çıkartmaya yarayan tanka denir.

Hava tankı kendi kapasitesinin ortalama 8-9 katına kadar havayı içinde tutabilir. Daha büyük olanları da vardır. Hava tankı büyük olursa o kadar iyi hava basıncı depolar ve performansı da artar. Hava tankları genel olarak soğut ortamlarda barındırılmalıdır. Hava tankları basınçlı havaları en iyi şekilde barındıran sistemlerdir. Yüksek hava tanklarından tam performans almak istiyorsanız yan yana birden fazla kullanmalısınız.

Hava tanklarının güvenliği de çok önemlidir. Kontrollerini yaptırmanız can kaybını önleyecektir. Periyodik kontrol yaptırmak istiyorsanız da akredite olmuş kuruluşlara yaptırmanız gerekir. Hava tankının kontrolleri TS 1203 EN 286-1, TS EN 1012-1:2010, TS EN 13445-5 standartlarında uygun şekilde yapılmalıdır.

Yönetmelik

6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” uyarınca çıkarılan ve 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği “ne göre, teknik hizmetlerinin güvenirliliğini ve yeterliliğini onaylatmak ve kurumsallaştırmak amacıyla, işletmenizde bulunan hava tankları, diğer tanklar ve tüm basınçlı ekipmanların yıllık periyodik kontrollerini TS EN ISO/IEC 17020 standardına uygun bir şekilde gerçekleştirmektedir.

Devamı

Kompresör hava ve diğer aklınıza gelebilecek tüm gazları içinde yüksek basınçlarda sıkıştırarak daha sonra dışarı yüksek basınçlarla vererek çalışan motorlu makinelere hava kompresörü denir. Kompresör pnömatik çalışma sistemiyle ve basınçlı havanın gerekli olduğu ortamlarda hava desteği sağlamak amacı ile çalışan motorlu makinelerdir.

Kompresör mobilya sektöründe çivi v.b şeyleri tahtaya atma, püskürtme kalıbında, dokuma tezgahlarında, karıştırma, tüp sanayinde olmak üzere çoğu iş alanlarında kompresör sıkça kullanılmaktadır. Kompresör gibi basınçlı ekipmanların periyodik kontrolleri yaptırılmalıdır. Yüksek basınçlarda ki olası patlamalar insan sağlığı kaybına neden olabilir. Sizde kompresörlerinizin kontrollerini akredite olmuş kuruluşlara yaptırınız.

İşletmelerde işçi sağlığı ve iş güvenliği yönünden, basınçlı ekipmanların emniyet ekipmanları ile beraber güvenli bir biçimde kullanılması için, bu basınçlı ekipmanların periyodik olarak korozyon, sızdırmazlık, aşınma, çatlak, deformasyon, bağlantı kontrolü, sıcaklık, basınç, temizlik, fonksiyon gibi kriterlerin test ve kontrol edilmesi gerekmektedir.

Yönetmelik

6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” uyarınca çıkarılan ve 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği “ne göre, teknik hizmetlerinin güvenirliliğini ve yeterliliğini onaylatmak ve kurumsallaştırmak amacıyla, işletmenizde bulunan kompresörler ve tüm basınçlı ekipmanların yıllık periyodik kontrollerini TS EN ISO/IEC 17020 standardına uygun bir şekilde gerçekleştirmektedir.

Bu Yönetmeliğin amacı, maksimum izin verilebilen PS basıncı 0,5 bar’dan daha büyük olan basınçlı ekipmanların  ve donanımların tasarım, üretim ve uygunluk değerlendirmesi ile ilgili  usul ve esasları belirlemektir. Yönetmelik; maksimum izin verilebilen PS basıncı 0,5 bar’dan daha büyük olan basınçlı ekipmanları  kapsar.

Devamı

Sıcak su kazanı kömür, sıvı yakıt, benzin, motorin ve gaz gibi yakıtlar ile kazan içerisindeki suyu ısıtan sisteme denir. Kısacası Yakmayacak derecede ısısı olan ve yakmayacak kadar ısı veren sistemdir. Bu sıcak su ise büyük apartmanlarda ısıtma sistemlerinde kullanılır.

Sıcak su kazanları yüksek basınç altında sıcak su üretiminde kullanılacak olan bu kazanların alev geri dönüşlü yanma prensibi uygulanmaktadır. Tam yanmayan yakıt partikülleri tekrar alev üzerine dönerek ikincil bir yanmaya tabi tutulur ve böylece tam yanma sağlanır. Sıcak su kazanı kontrolleri, TS EN 12952-6 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılmaktadır. Sıcak su kazanlarının periyodik kontrolleri yapılmalıdır. Zira can ve mal kaybına neden olabilir. Sizde akredite olmuş kuruluşlara kontrollerinizi yaptırınız.

Yönetmelik

6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” uyarınca çıkarılan ve 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği “ne göre, teknik hizmetlerinin güvenirliliğini ve yeterliliğini onaylatmak ve kurumsallaştırmak amacıyla, işletmenizde bulunan kalorifer kazanı ve tüm basınçlı ekipmanların yıllık periyodik kontrollerini TS EN ISO/IEC 17020 standardına uygun bir şekilde gerçekleştirmektedir.

Kontrol Raporu

Uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği bu kontroller sonucu tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya tehlikeli durumları rapor halinde sizlere sunarak, olası bir tehlikeli olayın engellenmesi ve yasal gerekliliklerinizi sağlamanız adına sizlere yardımcı olmaktadır.

Devamı

Hava tankı kompresör’ün kapasitesini aştığı durumlarda devreye giren basınçlı ekipman’a denir. Hava tankı kompresör çıkışında bulunan basınç dalgalarını absorbe eder. Hava tankı yüksek basıncı düzgün bir şekilde çıkışını sağlar. Hava deposunun konumu genellikle soğuk yerler olmalıdır.

Hava deposu’nun bir başka özelliği nemin yoğunlaşmasının sağlaması ve yoğunlaşan su buharının boşaltılmasını sağlar. Güvenliğin ön planda olduğu hava tanklarının kontrolleride yapılmalıdır. Tank periyodik kontrol için basınç testi yapılmalıdır.

Yönetmelik

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30 ve 31 inci maddeleri ile 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2 ve 12 nci maddelerine dayanılarak ve 3/10/2009 tarihli ve 2009/104/EC sayılı Avrupa Birliği Direktifine paralel olarak hazırlanmıştır.

TSE Standartları

TS 1203 EN 286-1, TS EN 1012-1, TS EN 13445-5 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak standartlarda süre belirtilmemiş ise periyodik kontrol süresi 1 yıldır.

  • (2) Seyyar veya sabit kompresör hava tankları ile basınçlı hava ihtiva eden her türlü kap ve bunların sabit donanımı.
  • (3) Kademeli sıkıştırma yapan kompresörlerin her kademesinde hidrostatik basınç deneyi, basınçlı hava tankları ile bunların sabit donanımlarının, o kademede müsaade edilen en yüksek basıncının 1,5 katı ile yapılır.

Tank Periyodik Kontrol

Femko’nun yeterli teknik teçhizat ve bilgi birikimine sahip makine mühendisleri tarafından yapılan basınçlı ekipmanların periyodik kontrolleri, bu cihazların neden olabileceği iş kazalarının azaltılmasına, önlenmesine ve iş güvenliğinin sağlanmasına yardımcı olacaktır.

Devamı